၂၀၁၉ ခုနစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔က ရိုဟင္ဂ်ာကိုယ္စားလွယ္မ်ားဟာ ျမန္မာအဆင့္ျမင့္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အာဏာပုိင္မ်ားနဲ႔အတူ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ ေကာ့ဇ္ဘာဇာရွိ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ လြတ္ေျမာက္သူမ်ားစခန္းတြင္ေတြ႔ဆံုခဲ့ၾကပါတယ္။
အစည္းအေဝးကို ကူသူပေလာင္ဒုကၡသည္စခန္းတိုးခ်ဲ႕ ၄ ရဲ႕ CIC ရံုးတြင္က်င္းပခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ဒုကၡသည္ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးမွ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးရဲ႕ ညႊန္ၾကားခ်က္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
အဆိုပါျမန္မာႏိုင္ငံဘက္မွလာေရာက္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဟာ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ေဒါက္တာကိုကိုႏိုင္ဦးေဆာင္တာျဖစ္ၿပီး ASEAN –ERAT အပါအဝင္စုစုေပါင္း ၁၅ ေယာက္ခန္႔ပါဝင္ကာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အာဏာပိုင္မ်ားနဲ႔ ဒုကၡသည္ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးအဖြဲ႔မွ အမ်ိဳးသမီးမ်ားနဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားပါအဝင္ စုစုေပါင္း ၄၇ ေယာက္ပါဝင္တဲ့ အစည္းအေဝးျဖစ္ေၾကာင္းကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဘက္မွ Ro Sawyeddollah က Rvison သို႕သတင္းေပးပို႔ခဲ့ပါတယ္။
တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦးလည္း ၃နာရီၾကာစကားေျပာခဲ့ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ပထမဦးဆံုးအေနနဲ႔ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ႏႈတ္ဆက္ၿပီး ဒုကၡသည္ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔အားမိတ္ဆက္ေပးခဲ့ကာ ၿပီးေနာက္ ရိုဟင္ဂ်ာဘက္မွ စတင္ကာ အခုလိုအစီအစဥ္ေတြျပဳလုပ္ျခင္းဟာ ေနာက္က်တယ္ဆိုေပမဲ့ ၄င္းတို႔ျမန္မာျပည္အစိုးရရဲ႕ ဒီအစည္းအေဝးအေပၚကတိကဝတ္ထားကာ ေလးေလးနက္နက္ေလးစားလိုက္နာတာကို ေတြ႔ရေတာ့ ဝမ္းသာမိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာအဆင့္ျမင့္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဘက္မွ ေနရပ္ျပန္ပို႔ျခင္းအေၾကာင္းအရာနဲ႔ပတ္သတ္တဲ့ အဓိပၸါယ္မရွိတဲ့၊ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ ျပင္ဆင္မႈအခ်ိဳ႔ကို Power Point နဲ႔ ျပသခဲ့ပါတယ္။ ၄င္းေနရပ္ျပန္ပို႔မဲ့အစီအစဥ္ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဂ်ဴလိုင္လက ျပသခဲ့တဲ့အစီအစဥ္ေတြနဲ႔ တစ္ပံုစံတည္းျဖစ္ေနကာ ဒုကၡသည္ရိုဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ ဒံုရင္းကဒံုရင္းအတိုင္း အေျခအေနကမေျပာင္းလဲပါဘူး။
ASEAN- ERAT ကေတာ့ ဒီကေန႔ အေၾကာင္းအရာ ၃ ခုကိုအေျခခံၿပီးေဆြးေႏြးမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ နံပတ္ ၁ အေနနဲ႔ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးမွာျဖစ္ၿပီး နံပတ္ ၂ ကေတာ့ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ နဲ႔ ေနာက္ဆံုးအခ်က္ျဖစ္တဲ့ နံပတ္စဥ္ ၃ က ၿပီးခဲ့တဲ့ဇူလိုင္လက အစည္အေဝးမွာအဆိုျပဳခဲ့တဲ့ ေဘးကင္းေရးနဲ႔လံုၿခံဳေရးစတာေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာဘက္က NVC လုပ္ငန္းစဥ္အေၾကာင္းထပ္မံရွင္းၿပၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအား NVC လက္ခံရန္ေတာင္းဆိုကာ ၄င္းတို႔ဘက္မွ ညင္ညင္သာသာျပန္ပို႔ေရး အစီအစဥ္ကိုျပဳလုပ္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း အခ်ိဳသတ္ေျပာဆိုေပမဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားဘက္မွ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ထန္ကန္႔ကြက္ကာ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈကိုအာရံုစိုက္အေလးထားၿပီး နားလည္မႈစာခြ်န္လႊာေရးထိုျခင္းျပဳလုပ္ပါက ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေနနဲ႔ ASEAN-ERAT ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမလိုအပ္ေၾကာင္းေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာဘက္က ASEAN-ERAT က ဒီလုပ္ငန္းစဥ္မွာ ပါဝင္ဖို႔ အကန္႔အသတ္ရွိေၾကာင္းေျပာတဲ့အခါ ရိုဟင္ဂ်ာဘက္မွ လက္ခံေၾကာင္း ရိုဟင္ဂ်ာေတြအားလံုးကလည္း ၄င္းတို႔ဘိုးဘြားပိုင္ေျမဆီသို႔ျပန္ရန္အသင့္ရွိေၾကာင္း သို႔ေပမဲ့ အရင္အစည္းအေဝးမွာေျပာခဲ့သလို ျမန္မာအစိုးရက တိုင္းရင္းသားရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕လူမ်ိဳးစုတစ္စုအေနနဲ႔ အသိအမွတ္ျပဳေပးရန္၊ NVC ဟာရိုဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ မ်ိဳးျဖဳတ္သုတ္သင္မႈကဒ္မ်ိဳးျဖစ္တာမို႔ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေနနဲ႔ NVC ကိုလံုးဝလက္ခံမွာမဟုတ္ေၾကာင္း ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရကိုလည္း လံုးဝမယံုေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရဟာ အျမဲတမ္းတခုခုေျပာၿပီးအျခားအရာကိုလုပ္ေနတယ္ဆိုတာ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕လုပ္ရပ္ေတြက သက္ေသၿပၿပီးသားျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာအစိုးရ ကေပးတဲ့လံုၿခံေရးကိုလည္းမယံုေၾကာင္း၊ စစ္မွန္တဲ့ေဘးကင္းလံုၿခံဳမႈရရွိေစရန္ ေနရပ္ျပန္မပို႔ခင္ ႏိုင္ငံတကာလံုၿခံဳေရးသာလိုအပ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာဘက္မွ NVC ရွိၿပီးသားလူက NVC ယူစရာမလိုေၾကာင္း NVC လုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔ပတ္သတ္ၿပီးလည္း ရပ္တန္႔ျခင္း၊ မရပ္တန္႔ျခင္း ဒီမွာဆံုးျဖတ္ခ်က္မခ်ႏိုင္ေၾကာင္း၊ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့အသံုးအႏႈနး္ျဖစ္ၿပီး ဘဂၤလီလို႔ေခၚျခင္းက ရိုဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ျပသနာျဖစ္ၿပီး၊ ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ေခၚျခင္းက ျမန္မာဘက္ကျပသနာျဖစ္ေၾကာင္း ဒါမို႔ ရခိုင္ျပည္တြင္ေနထိုင္တဲ့မြတ္စ္လင္မ္အျဖစ္သာတရားဝင္အသိအမွတ္ျပဳႏိုင္မွာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအသိုင္းအဝိုင္းလက္ေအာက္မွာမရွိေၾကာင္း၊ လြတ္လပ္တဲ့အင္အားႀကီးႏို္င္ငံျဖစ္တာမို႔ ႏိုင္ငံတကာဖိအားကိုဂရုမစိုက္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံတကာလံုၿခံဳေရးကိုလက္မခံေၾကာင္း ျငင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။
ဒုကၡသည္ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားအဖြဲ႔က ယခုလို ျမန္မာအဆင့္ျမင့္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ ေကာ့ဇ္ဘာဇာရွိ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈမွလြတ္ေျမာက္သူမ်ားစခန္းသို႔အလည္အပတ္လာရွိျခင္းေၾကာင့္ ေက်းဇူူးတင္ေၾကာင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာကိုယ္စားလွယ္အေနနဲ႔လည္း ထိုကဲ့သို႔အက်ိဳးရွိတဲ့အစည္းအေဝးကိုက်င္းပေပးတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္းျပန္လည္ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
အဆိုပါအစည္းအေ၀းတြင္ ႏွစ္ဖက္အုပ္စုႏွစ္စုလံုးဟာ အခ်က္ ၃ ခ်က္ကိုေဆြးေႏြးၾကေပမဲ့ အေျဖတခုမွထြက္ေပၚလာျခင္းမရွိပဲ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ဘက္မွလည္း ေကာင္းမြန္တဲ့ အေျဖရဖို႔သာ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကပါတယ္။
